Wat krijg je wanneer je emmers water, parfum, jasmijnblaadjes en buffelvlees op de barbecue met elkaar mixt? Het nieuwjaarsfeest van Laos! En dan niet zoals in de westerse wereld op 1 januari, maar van 13 tot 15 april. Volgens de Boeddha-kalender begint dan het nieuwe jaar wanneer de oude Songkran-geest vertrekt en de nieuwe arriveert. Daarom wordt het festival ook wel Songkran genoemd, al is de naam Bpee Mai in Laos meer gangbaar. Ook in landen als Thailand en Myanmar wordt dit feest uitbundig gevierd.
Het kleurrijke festival duurt drie dagen. Het is echt een mooi festival om mee te maken. De diepere betekenis wordt levend gehouden door diverse ceremonies én er wordt veel plezier gemaakt tijdens de vele feesten. Vooral het elkaar nat gooien is een van de hoogtepunten van het festival en vaak hilarisch leuk. In april is het erg heet en droog. Een emmer water over je heen is zo een welkome verkoeling.
Reinigingsritueel
De eerste dag is de laatste van het oude jaar en dan worden alle huizen en tempels goed schoongemaakt voor een fris begin van het nieuwe jaar. Water wordt gemengd met bloemen en parfum. Op deze manier wordt het water heilig en hiermee wordt alles gereinigd. Niet alleen tempels en huizen, maar ook monniken én alles en iedereen die wil worden schoongemaakt kan een emmer water over zich heen verwachten.
In buurland Thailand zijn ze wel heel fanatiek met dit reinigingsritueel en word je van alle kanten constant nat gegooid. In Laos zijn ze wat spaarzamer met hun heilige water. Al lijkt het een trend onder de Laotiaanse jongeren te worden om ook met vele emmers water naar iedereen te gooien. Via de televisie worden ze geïnspireerd door hun Thaise buren. Kijk dus uit wanneer je geen zin hebt in een nat pak.
Families maken kleine miniatuurtempels van zand en gaan deze dag naar 'hun' tempel. Daar bedekken ze hun Boeddha met bloemen, wierook en ze brengen eten. In grote steden zoals Vientiane worden er hele tempeltours georganiseerd waarmee men langs meerdere tempels trekt om de boeddhabeelden te bewateren. Bij veel tempels zitten monniken geduldig met water te wachten. Na het ritueel krijgt men een wit bandje, 'bai sri', om de pols.
Prachtige optochten
De tweede dag van Bpee Mai wordt ook wel 'geen dag' genoemd want deze valt tussen het oude en het nieuwe jaar. Maar juist deze dag is de meest feestelijke van het nieuwjaarsfeest. Dan vinden er prachtige optochten plaats en zijn veel mensen op bijzondere manier verkleed. Vooral in Luang Prabang is deze processie een kleurrijk feest en een hoogtepunt voor veel reizigers.
Op de derde dag is het nieuwjaar en meestal volle maan. Dan mag je "Sa By Dee Pee Mai" roepen, oftewel, gelukkig nieuwjaar! Die dag worden Boeddhabeelden opnieuw gewassen, krijgen monniken offers van hun omgeving en dieren worden vrijgelaten uit hun kooien. Dit laatste wordt gedaan om ziektes en ongeluk uit lichamen te laten verdwijnen. Op deze dag wordt ook de Laotiaanse Nieuwjaarsprinses verkozen. Zij mag tijdens een parade op de rug van haar favoriete dier rondrijden.
Luang Prabang
In Luang Prabang maken ze er helemaal een groot feest van. Bpee Mai duurt hier wel zeven dagen. Elke dag is er wel een kleurrijke processie en 's avonds is er bij elke tempel entertainment. Je kunt er luisteren naar traditionele Laotiaanse muziek en er wordt in een cirkel gedanst, de zogenaamde ram-wong.
